93% van de Egyptische bevolking belijdt de soennitische islam, de officiële staatsgodsdienst. De vrije uitoefening van christendom en jodendom wordt echter in de grondwet gegarandeerd.
Dit betekent niet dat Egypte een islamitische staat is met een zuivere islamitische wetgeving. Moslimfundamentalisten streven dit wel na, en komen daardoor vaak in conflict met de overheid. Een van de belangrijkste grondleggers van het hedendaagse fundamentalisme is de Egyptenaar Sayyid Qutb, in 1906 geboren in de provincie Asyut. Hij predikt de gewapende strijd, de ‘jihad’, Zijn boek daarover, ‘Ma’lim fi’l-Tarikh’, werd de politieke bijbel van de fundamentalisten. Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw plegen verschillende fundamentalistische groeperingen aanslagen, o.a. de moord op president Sadat in 1981. Begin jaren negentig verhevigde het geweld en sinds de zomer van 1992 worden er ook aanslagen op buitenlandse toeristen gepleegd.
Centraal in de islam staat het geloof in de ene God, die via openbaringen aan een reeks profeten zijn wil aan de mens kenbaar heeft gemaakt. Moslims geloven dat een koopman uit Mekka, Mohammed, Gods afsluitende openbaring ontving, en hij wordt daarom als het Zegel der Profeten beschouwd. Die afsluitende openbaring is vastgelegd in de Koran, die twintig jaar na de dood van Mohammed gereed was. Mohammed zelf wees geen opvolger aan en na zijn dood werd de jonge islamitische gemeenschap al snel verscheurd door opvolgingstwisten.
Er ontstond een strijd tussen moslims die de Koran wilden toetsen aan de menselijke rede en zij die vasthielden aan de letterlijkheid van de geopenbaarde tekst. De traditionalisten verzetten zich hevig tegen rationalisten, de modern denkende intellectuelen. De traditionalisten houden zich vast aan de letterlijkheid van de geopenbaarde korantekst, aan de uitspraken, ‘hadith’, van de profeet, en aan diens handelwijzen, de ‘soenna’. Deze drie vormen de basis van het islamitische plichtenrecht, de ‘shari’a’.
Volgens de soennieten komt iedere goede moslim in aanmerking om Mohammed op te volgen, en door het volk moet worden aangewezen. In de praktijk gebeurt dat door en raad van schriftgeleerde, die ‘ulama’ wordt genoemd.
Sjiieten erkennen als leider van de islamieten alleen de afstammelingen van de in 661 vermoorde Ali, die met Mohammed’s dochter Fatima getrouwd was. Alleen zij bezitten esoterische kennis die, afkomstig van Mohammed, via een erfelijke lijn van onfeilbaar geachte imams wordt doorgegeven. Sjiieten maken ca. tien procent van de moslims uit. Het belangrijkste sjiitische land is Iran.